بیماری بلوک قلبی و کمک به بیمار
قلب یکی از اجزای حیاتی بدن انسان است. وظیفه قلب در بدن به قدری حیاتی است که کوچک ترین اختلالی در عملکرد آن می تواند فرد را دچار مشکلات ثانویه کند. تعداد ضربان قلب در هر دقیقه در افراد مختلف متفاوت است. اما تعداد ضربان قلب برای افراد سلامت، 60 الی 100 بار در دقیقه می باشد. عملکرد ضربان قلب به قدری شگفت انگیز است که برای درک بهتر آن، نیاز به مدت زمان زیادی مطالعه بر روی آن است.
در واقع هر بار که قلب ما می زند، انقباضی در این عضو رخ می دهد. این انقباض در قلب سبب شده که پمپاژ خون با فشار در بدن ایجاد شود. جالب توجه است که ضربان قلب عموما و انقباض آن، با سیگنال های الکتریکی هدایت می گردند. بلوک قلبی نیز مفهومی مرتبط با این سیگنال های الکتریکی است. بلوک جزئی قلب، در اثر تاخیر و یا توقف در سیگنال های الکتریکی این عضو ایجاد می شود. این امر موجب اختلال در ضربان قلب شده و نظم آن ها را دچار اختلال می کند.
نوع دیگر بلوک قلبی، بلوک کامل قلب است. این نوع بلوک در اثر توقف کامل تکانه های الکتریکی اتفاق می افتد. ضربان قلب در بلوک کامل، به صورت چشمگیری دچار اختلال می شوند و تعداد دفعات آن ها به چیزی در حدود 40 بار در دقیقه می رسد. عملکرد این سیگنال های الکتریکی نظم ضربان قلب تاثیر بسزایی دارد. گاهی اوقات تغییرات در سیگنال های الکتریکی تنها چند صدم ثانیه رخ می دهد. اما همین تغییر کوچک نیز می تواند موجب ایجاد بلوک قلبی گردد.
تاثیر بلوک قلبی در بدن چیست؟
همانطور که گفتیم، بلوک قلبی در اثر اختلال در تکانه های الکتریکی قلب رخ می دهد. زمانی که بلوک قلبی ایجاد می شود، پمپاژ خون از سمت قلب با اخلال مواجه شده و به موجب همین موضوع، عملکرد اندام های مختلف بدن نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. با اخلال در پمپاژ خون توسط قلب، مغز نیز اکسیژن مورد نیازش تامین نشده و عملکرد مغز نیز دچار اختلال می شود. از جمله تاثیرات بلوک قلبی می توان به غش، تپش قلب و سبکی سر اشاره داشت.
شدت بلوک قلب متفاوت است و با توجه به شدت بلوک قلب ایجاد شده، عوارض و مشکلات به وجود آمده نیز متفاوت هستند. بلوک های قلبی با شدت بالا خطرات جدی نیز می تواند داشته باشد.
پیشنهاد مطالعه: نشانه های ناراحتی قلبی که باید جدی بگیرید.
بررسی انواع بلوک قلبی
به طور کلی، بلوک های قلب از نظر شدت آن ها به سه دسته مختلف تقسیم بندی شده اند. انواع بلوک های قلبی شامل، بلوک قلبی درجه 1،درجه 2 و درجه 3 یا همان بلوک کامل قلبی می باشد.
درجه 1: خفیف ترین نوع بلوک قلبی است. در این بلوک قلبی، ضربان قلب دچار اخلال شده و به طور مثال ضربان قلب حالت پرشی پیدا می کنند. این بلوک به موجب شدت کمی که دارد، خطر جدی نداشته و احتیاجی به درمان بلوک قلبی درجه 1 نیست.
درجه 2: نوع متوسط بلوک قلب از نظر شدت است. این بلوک قلبی هنگامی رخ می دهد که بعضی از تکانه های الکتریکی اصلا به قلب نرسد. در این شرایط، ضربان قلب دچار اخلال شده و ضربان پایین و یا پرشی رخ می دهند.
درجه 3: که به آن بلوک کامل قلبی نیز گفته می شود، هنگامی اتفاق می افتد که تکانه های الکتریکی میان محفظه پایین و بالای قلب جا به جا نمی شوند. این نوع بلوک قلبی، شدید ترین حالت آن است که می تواند مشکلات و خطرات جدی به همراه داشته باشد. بلوک کامل قلبی، غالبا در افرادی که بیماری قلبی دارند رخ می دهد. در این نوع بلوک قلبی، وقوع حملات قلبی نیز ممکن است که برای جلوگیری از این امر، از ضربان ساز مصنوعی قلب به تشخیص پزشک استفاده می شود.
کمک به بیمار دچار بلوک قلبی چگونه است؟
به طور کلی، برای کمک به بیماران مبتلا به بلوک قلبی، درمان منحصر بفردی در دسترس نیست. چرا که به طور مثال افرادی که به بلوک شاخه بسته دچار می شوند، علائمی نداشته و به همین جهت ضرورتی به درمان آن ها نیز وجود ندارد. اما اگر بیمار شما دچار علل زمینه ای باشد، درمان در این حالت ضروری است. به عنوان مثال مبتلایان به فشار خون بالا باید در این حالت درمان شوند. همچنین ضربان ساز های مصنوعی قلب، وسیله ای هستند که آن را در حوالی استخوان گردن قرار می دهند. این دستگاه، از طریق عمل جراحی کوتاه مدت 1 الی دو ساعته در بدن بیمار قرار داده می شود.
جمع بندی
به طور کلی درمان این بیماری در شرایط خاص و برای بیماری های زمینه ای انجام می شود. اگر دچار بلوک قلبی شده اید، بررسی این مورد و کمک به بیمار در قدم اول باید توسط پزشک انجام شود. پس از انجام توصیه های پزشک، برای کمک به بیمار می توان از خدمات پرستاری یک پرستار بیمار مجرب استفاده نمایید.