ام اس یک بیماری مخرب و پیش رونده مربوط به سیستم اعصاب مرکزی است که در طی این بیماری غلاف میلین اطراف سلول های عصبی تخریب می شوند و باعث ایجاد اختلال در پیام رسانی می شوند.سلول های ایمنی بدن در طول زمان به بافت عصبی سالم حمله می کنند و بر سیستم های داخلی بدن تاثیر منفی می گذارند.
علائم ابتدایی ام اس در بزرگسالان بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی دیده می شود. ام اس در زنان دو برابر مردان تشخیص داده می شود. با این حال، علت دقیق آن ناشناخته است و در حال حاضر تنها درمان برای ام اس توانبخشی و مدیریت علائم است.
سیستم هایی که تحت تاثیر ام اس قرار می گیرند عبارتند از:
سیستم عصبی
سیستم بینایی
صحبت کردن و گفتار
بلعیدن
تنفس
گوارش
گردش خون
سیستم تناسلی
سیستم ایمنی
اسکلتی
ضعف عضلانی و تعادل
اختلال بینایی در ام اس
مشکلات بینایی اغلب اولین نشانه MS است که می تواند ناگهان شروع شود و بر روی یک یا هر دو چشم اثر بگذارد. در بسیاری از موارد، مشکلات بینایی موقت یا خود محدود کننده هستند و احتمالا از التهاب عصبی یا خستگی عضلات چشم ایجاد می شوند.
اگر چه برخی از افراد مبتلا به ام اس دارای مشکلات بینایی دائمی هستند، اما در برخی از موارد این مشکل به صورت خفیف بروز پیدا می کند و به طور موثر با استروئیدها و سایر درمان های کوتاه مدت درمان می شوند.
اختلال گفتاری در ام اس
مشکلات گفتاری از دیگر پیامدهای ام اس به شمار می رود. اختلال در تکلم، تلفظ، کنترل تن صدا و گرفتگی صدا از نشانه هایی است که در این بیماران دیده می شوند. این مشکل ناشی از تضعیف عضلات مربوط قفسه سینه است. تضعیف عضلات تنفسی به مرور در افراد تشدید می شود.
توجه به مشکلات بلع نیز باید در این بیماران در نظر گرفته شود زیرا با اختلال در عملکرد عضلات مرتبط با بلع احتمال ایجاد سوء تغذیه و یا اسپیراسیون بیشتر خواهد شد.
اگر بیمار مبتلا به ام اس به صورت مکرر دچار سرفه و خفگی در زمان خوردن و آشامیدن شد تضعیف عضلات مربوط به بلع را در نظر داشته باشید و این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
اختلال سیستم گوارشی در ام اس
از دیگر پیامد های ام اس مشکلات مربوط به سیستم گوارشی است. در مراحل پیشرفته بیماری فرد دچار بی اختیاری در ادرار و مدفوع می شود. از سوی دیگر عملکرد روده دچار اختلال می شود و فرد به مشکلاتی مانند اسهال و یبوست دچار می شود.
رژیم درمانی، فیزیوتراپی، درمان دارویی، استفاده از سوند گزینه هایی هستند که در درمان و کنترل علائم مرتبط با سیستم گوارش از سوی متخصصین توصیه می شوند.
ضعف عضلانی و اختلال در تعادل در ام اس
احساس ضعف، سوزن سوزن شدن دست و پا و گزگز کردن از سوی بیماران به وفور گزارش می شود. مشکل در تعادل و راه رفتن نیز که ناشی از آسیب به اعصاب مغز می باشد در این بیماری مشاهده می شود. این علائم در اغلب بیماران به تدریج ایجاد می شود و کم کم پیشرفت می کند و به مرور کنترل اندام ها با سختی روبه رو می شود و بیمار مجبور به استفاده از تجهیزات کمک حرکتی می شوند.
آسیب به سیستم اسکلتی در ام اس
با توجه به مصرف داروهای استروئیدی و محدودیت در فعالیت بیماران ام اس خطر ابتلا به پوکی استخوان افزایش می یابد. این موضوع می تواند منجر به شکستگی و عدم تعادل بیمار شود و روند بیماری را با مشکلات بیشتری مواجه کند.
درمان بیماری ام اس
علی رغم پیشرفت علم هنوز درمان قطعی برای این بیماری یافت نشده است ولی متخصصین با استفاده از متد های توانبخشی مانند گفتار درمانی، فیزیوتراپی و کاردرمانی سعی در کاهش روند تحلیل عضلانی و تاخیر در از دست دادن ناتوانی در این بیماران هستند.
بیماران باید به این نکته توجه کنند علائم این بیماری با توجه به بخشی از مغز که دچار آسیب دیدگی شده است متفاوت است. و روند پیشرفت ان نیز مختلف است. در برخی از بیماران بیماری با سرعت زیاد پیشرفت می کند اما در برخی علائم به صورت حمله عود می کنند و سپس ناپدید می شوند.
سبک زندگی سالم، مصرف غذاهای سالم و رعایت تنوع غذایی در طول روز و همچنین انجام فعالیت های بدنی زیر تظر پزشک در روند بیماری ام اس بسیار موثر خواهد بود و کیفیت زندگی را در این افراد افزایش خواهد داد.