هیدروسفالی و هر آنچه لازم است در مورد درمان آن بدانید

هیدروسفالی hydrocephalus  تجمع غیرطبیعی مایع در حفره ها در اعماق مغز است. این مایع اضافی باعث بزرگ شدن بطن های مغز شده و بر بافت های مغز فشار وارد می کند. مایع مغزی نخاعی (CSF) مایع شفاف و بی رنگی است که از مغز و ستون فقرات محافظت  می کند.

علل هیدروسفالی

علل هیدروسفالی (مایع اضافی در مغز) به درستی شناخته نشده است. تصور می شود که هیدروسفالی موجود در هنگام تولد (هیدروسفالی مادرزادی) ممکن است نتیجه نقص مغزی باشد که جریان مایع مغزی نخاعی (CSF) را محدود می کند.

هیدروسفالی که در بزرگسالان و کودکان ایجاد می شود (هیدروسفالی اکتسابی) اغلب در اثر بیماری یا صدمه ای ایجاد می شود که بر مغز تأثیر می گذارد.

هیدروسفالی که در افراد مسن ایجاد می شود (هیدروسفالی معمولی) همچنین ممکن است در نتیجه عفونت ، بیماری یا آسیب باشد ، اما در بسیاری از موارد مشخص نیست که چه چیزی باعث این بیماری می شود.

هیدروسفالی در بدو تولد

هیدروسفالی موجود در هنگام تولد (هیدروسفالی مادرزادی) می تواند ناشی از برخی مشکلات بهداشتی مانند اسپینا بیفیدا باشد.
همچنین می تواند در نوزادانی که زودتر از موعد ، قبل از هفته 37 بارداری متولد می شوند ، ایجاد شود. برخی از نوزادان نارس دارای خونریزی در مغز هستند که می تواند جریان مایع مغزی نخاعی را مسدود کرده و باعث ایجاد هیدروسفالی شود.

سایر علل احتمالی هیدروسفالی مادرزادی عبارتند از:

جهش کروموزوم X-این امر به عنوان هیدروسفالی متصل به X شناخته می شود
اختلالات ژنتیکی نادر – مانند ناهنجاری دندی واکر
کیست های آراکنوئید-کیسه های پر از مایع که بین مغز یا نخاع و غشای آراکنوئید قرار دارند
در بسیاری از موارد علت هیدروسفالی مادرزادی ناشناخته است.

هیدروسفالی که در کودکان و بزرگسالان ایجاد می شود
هیدروسفالی که در کودکان و بزرگسالان ایجاد می شود (هیدروسفالی اکتسابی) معمولاً نتیجه آسیب یا بیماری است.

علل احتمالی هیدروسفالی اکتسابی عبارتند از:

خونریزی در داخل مغز – به عنوان مثال ، اگر خون به سطح مغز نشت کند (خونریزی زیر پرده عنکبوتیه)
لخته شدن خون در مغز (ترومبوز وریدی)
مننژیت – عفونت غشاهای اطراف مغز و نخاع
تومورهای مغزی
آسیب به سر
سکته
برخی از افراد با رگ های باریک در مغز متولد می شوند که جریان مایع مغزی نخاعی را محدود می کند ، اما تا سال ها بعد هیچ علامتی ایجاد نمی کند.

هیدروسفالی در افراد مسن

افراد مسن گاهی اوقات ممکن است پس از آسیب مغزی ، خونریزی در مغز یا عفونت، دچار هیدروسفالی شوند. اما اغلب مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد.

ممکن است این مشکل با سایر بیماری های زمینه ای مرتبط باشد که بر جریان طبیعی خون تأثیر می گذارد – به عنوان مثال ، دیابت ، بیماری های قلبی یا داشتن سطح بالای کلسترول در خون ممکن است در بروز این مشکل موثر باشند .
تشخیص
از اسکن مغز برای تشخیص هیدروسفالی (مایع اضافی در مغز) استفاده می شود.

تشخیص هیدروسفالی مادرزادی و اکتسابی

سی تی اسکن و اسکن MRI اغلب به صورت ترکیبی برای تأیید تشخیص هیدروسفالی موجود از زمان تولد (مادرزادی) و هیدروسفالی که بعداً در کودکان و بزرگسالان ایجاد می شود (اکتسابی) استفاده می شود.

این تصویر برداری ها می توانند تجمع مایع در مغز و افزایش فشار را نشان دهند و همچنین هرگونه نقص ساختاری که ممکن است باعث ایجاد مشکل شود را برجسته می کنند.
گاهی اوقات هیدروسفالی مادرزادی قبل از تولد ، در طی اسکن اولتراسوند حاملگی تشخیص داده می شود.

تشخیص هیدروسفالی در سالمندان :

تشخیص هیدروسفالی در سالمندان دشوار است زیرا علائم به تدریج شروع می شود و شبیه علائم بیماری های شایع تر ، مانند بیماری آلزایمر است.
تشخیص صحیح بسیار مهم است زیرا برخلاف بیماری آلزایمر ، علائم هیدروسفالی را می توان با درمان برطرف کرد.

معاینات سالمند برای تشخیص هیدروسفالی :

مشاهده راه رفتن سالمند
ارزیابی توانایی ذهنی سالمند
بررسی بی اختیاری ادرار
بررسی ظاهر مغز سالمند (با استفاده از اسکن)

درمان هیدروسفالی

هیدروسفالی (مایع اضافی در مغز) با جراحی درمان می شود. نوزادانی که با هیدروسفالی (مادرزادی) متولد می شوند و کودکان یا بزرگسالانی که به آن مبتلا می شوند (هیدروسفالی اکتسابی) معمولاً برای کاهش فشار بر مغز نیاز به درمان فوری دارند.

اگر هیدروسفالی درمان نشود ، افزایش فشار مغز باعث آسیب مغزی می شود. هیدروسفالی مادرزادی و اکتسابی با جراحی شنت یا نوروآندوسکوپی درمان می شوند.

جراحی شنت

در طول عمل جراحی شنت ، یک لوله نازک به نام شانت در مغز شما کاشته می شود. مایع مغزی نخاعی اضافی در مغز از طریق شنت به قسمت دیگری از بدن ، معمولاً شکم بیمار جریان می یابد. از این منطقه جذب خون می شود.

در داخل شانت یک سوپاپ وجود دارد که جریان مغزی نخاعی را کنترل می کند ، بنابراین این مایع خیلی سریع تخلیه نمی شود. بیمار می توانید این دریچه را به صورت یک توده در زیر پوست سر خود احساس کند.

نحوه انجام جراحی شنت :

جراحی شنت توسط متخصص (جراح مغز و اعصاب) انجام می شود. این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و معمولاً 1 تا 2 ساعت طول می کشد.
ممکن است لازم باشد بیمار چند روز پس از عمل در بیمارستان بماند تا بهبودی حاصل شود. اگر بیمار بخیه داشته باشد ، ممکن است جذب شوند یا نیاز به برداشتن داشته باشند. برخی از جراحان برای بستن زخم از منگنه های پوستی استفاده می کنند که بعد از چند روز باید برداشته شوند.
پس از نصب شنت ، در صورت مسدود شدن یا عفونی شدن شانت ممکن است به درمان بیشتر هیدروسفالی نیاز باشد. سپس جراحی ترمیم شنت ضروری خواهد بود.

نورو آندوسکوپی

روش جایگزین جراحی شنت ، نورو آندوسکوپی ( ETV) است. به جای قرار دادن شنت ، جراح در کف مغز بیمار حفره ای ایجاد می کند تا مایع مغزی نخاعی محبوس به سطح مغز جریان یابد و در آنجا جذب می شود.

این روش برای همه مناسب نیست ، اما اگر تجمع مایع مغزی نخاعی در مغز بیمار به دلیل انسداد (هیدروسفالی انسدادی) ایجاد شود ، می تواند یک گزینه مناسب باشد.

خطر عفونت بعد از ETV نسبت به عمل جراحی شانت کمتر است. با این حال ، مانند سایر روشهای جراحی ، خطرات زیادی نیز وجود دارد.

نتایج بلند مدت نورو آندوسکوپی مشابه نتایج عمل شنت است. مانند عمل شانت ها ، خطر انسداد ماهها یا سالها بعد از عمل نورو آندوسکوپی وجود دارد که باعث بازگشت علائم بیمار می شود.

درمان هیدروسفالی فشار طبیعی در سالمندان

هیدروسفالی فشار معمولی که معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار می دهد ، گاهی اوقات با شنت قابل درمان است. با این حال ، همه افراد مبتلا به این بیماری از جراحی شنت سود نمی برند.
از آنجا که خطر عوارض ناشی از جراحی شنت وجود دارد ، باید آزمایشاتی انجام شود تا ارزیابی گردد که آیا مزایای بالقوه جراحی بر خطرات آن بیشتر است یا خیر.

شرکت مراقبتی پرستار آراد  با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.