فوبیای دندانپزشکی در کودکان Dental phobia in pediatrics، موضوعی بسیار شایع است و همه ما در تجربه روزمره وبه خصوص درمطب های دندانپزشکی شاهد وناظر آن بوده وهستیم. کودکانی که از مادر یا پدرشان با گریه خواهش می کنند که از مطب دندانپزشکی خارج شوند یا کودکانی که حتی از نشستن بر روی صندلی دنداپزشکی واهمه دارند، همه از مثال های بارز فوبیای دندانپزشکی در کودکان برشمرده می شوند.
فوبیا دندانپزشکی در کودکان به ترس از مراجعه به دنداپزشک در کودکان اطلاق می گردد، ترس یک واکنش طبیعی در کودکان به ویژه در موقعیت های ناآشنا برشمرده می شود اما زمانی که این ترس حالت اغراق آمیر وبیش از حدباشد، منجر به فوبیا خواهد شد که در این حالت، کودک به دندانپزشک اجازه معاینه و رسیدگی به سلامت دهان و دندانش را نخواهد داد.
پاسخ به استرس و فوبیای دندانپزشکی در کودکان دارای درجه و طیف مختلفی است و علایم آن نیز ممکن است به شکل متفاوتی بروز نماید به عنوان نمونه کودک ممکن است دچار تعریق بیش از حد شود، گریه، اجبازی وسایرواکنش های متعدد به وجهه های گوناگون در کودکان بروز خواهد کرد.
منشا و دلایل فوبیای دندانپزشکی در کودکان
برای اینکه بتوانید فوبیای دندانپزشکی در کودکان را راحت تر درک کنید، یافتن علت و عامل فوبیای دنداپزشکی در کودکان بسیار ثمربخش خواهد بود، برخی از این دلایل عبارتند از :
- تجربه ناخوشایند از ویزیت ها و معاینات قبلی دندانپزشکی
- شنیدن تجربیات بد دوستان وافراد خانواده
- ترس ناشناخته
مراقبت های پرستاری ونقش آن در کنترل چالش های فوبیای دنداپزشکی در کودکان :
پرستار کودک در از بین بردن و کنترل فوبیای دندانپزشکی در کودکان و از بین بردن زمینه ناخوشایند این ترس زمینه ای می تواند نقش کمک کننده ای را ایفا نماید.برخی از این راهکارها به کمک پرستار کودک به دست خواهد آمد :
۱.دندانپزشک مناسب را انتخاب کنید :
انتخاب دندانپزشک اطفال متخصص و مسلط به روحیات خاص و حساس کودکان، بدون تردید اولین و مهم ترین قدم محسوب شده و با توجه به نیازهای کودکان می تواند روش هایی را بیابد که به کودک در کتترل و مهار فوبیای دندانپزشکی کمک کند.
پرستار کودک به واسطه شناخت و احاطه بر نیازها و روحیات کودکان در تلاش است که دنداپزشک متخصصی را انتخاب کند که ترجیحا فرزند خردسال داشته باشند یا به روحیه بسیار حساس کودکان و برخوردی که دنداپزشک در ضمیر ناخودآگاه آنها به یادگتر خواهد نهاد، احاطه کامل داشته باشند.
۲.الگوبرداری :
الگوبرداری در کودکان بسیار شایع بوده و دیده می شود، کودکان از نمونه هایی که ما در رفتار خود نشان می دهیم، تبعیت و تقلید می کنند. وجود یک پرستار کودک که رفتارش در رشد و پرورش کودک نقش به سزایی دارد، می تواند این رویه را تحت الشعاع قرار دهد. کودک با ملاحظه رفتار پرستارش که ترس و واهمه ای از خود نسبت به دندانپزشک نشان نمی دهد، خود یک الگوی درست و با ملاحظه است. کودک به طور مداوم افراد پیرامونش را در سکوت و حتی در حین بازی های کودکانه، آنالیز می کند و واکنش شما را نسبت به موقعیت های مختلف ارزیابی می نماید.
اگر والدین و به ویژه پرستار کودک، فوبیای دندانپزشکی وجود داشته باشد، این روند در کودک هم مشاهده خواهد شد، پس در رفتار و واکنش های خود در صورت وجود فوبیا دندانپزشکی تجدید نظر بفرمایید.
۳.در مورد ویزیت های دندانپزشکی، کودک را آگاه سازید و به وی اطلاع دهید :
کودکان به ویژه هنگام سازگاری با شرایط ناشناخته ، لازم است که به محیط احاطه پیدا کنند، اگرچه باید این نکته را مدنظر قرار دهید که با فراهم آوردن فرصت کافی برای کودک، وی را جهت آماده سازی ذهنی آگاه و شرایط را برای وی محیا سازید. پرستار کودک با بحث با وی، او را نسبت به فوبیای دندانپرشکی و ابعاد آن آگاه ساخته و اجازه می دهد تا کودک نسبت به این امر به درستی واکنش دهد.
۴.ویزیت های منظم و مواجهه زود هنگام با دندانپزشک :
وقتی در ابتدای مراجعات به دندانپزشکی ،یک برنامه روتین و منظم را برای ویزیت های دندانپزشکی وی با کمک پرستار کودک و دندانپزشک وی تنظیم نمایید، به نوعی وی را در زمینه مراقبت های دندانپزشکی راهنمایی و حمایت خواهید کرد.
۵.آموزش تکنیک های آرام بخشی به کودکان از سنین پایین :
آموزش به کودکان و نحوه تکنیک های آرامبخشی را به کمک خودشان آموزش دهید، استفاده از تمرینات آرامش بخشی به آن ها کمک خواهد کرد که شگردهای تسلط بر فوبیای دندانپزشکی خود را کنترل کنند.
نقش والدین و دندانپزشکان در کمک به پرستاران جهت غلبه بر فوبیای دندانپزشکی در کودکان :
والدین و دندانپزشکان، هر کدام نقش مهمی را در اولین ملاقات دندانپزشکی ایفا می کنند. هر گونه اضطراب در والدین یا نحوه برخورد دندانپزشک، می تواند این فوبیا را تشدید کند.
۱.در مورد ویزیت های دندانپزشکی به آن ها یادآوری کنید اما پرسش های احتمالی آن ها را به صورت تخصصی و جز به جز پاسخ ندهید و این کار را بر عهده دندانپزشک مخصوص کودکان بگذارید. دندانپزشکان آموزش دیده اند که این موارد و پرسش های مشابه را به درستی و اصولی پاسخ دهند و از به کار بردن کلماتی همچون ، ضربه، آسیب یا تهدید هم خودداری نمایند.
۲.اهمیت مراقبت دهان و دندان و بهداشت دهان را به کودکان خود توضیح دهید و تلاش کنید که به او بیاموزید که لازم است از همان کودکی، بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند و ویزیت های دندانپزشکی را به موقع انجام دهد.
نقش دندانپزشکان :
دندانپزشکان کودک با تکیه بر اطلاع و تجربه خود دریافته اند که نحوه برخورد صحیح با کودک به چه صورت است و از تکنیک های تشویفی برای کودک استفاده می کند، این اقدامات عبارتند از:
۱.دندانپزشک کودک را در آغوش می گیرد و سعی می کند با درک موقعیت، ترس کودک را دریابد و این فوبیا را کنترل کند.
۲.دندانپزشک تلاش می کند تا برای کسب اعتماد کودک، اقدامات دندانپزشکی را به صورت نمادین بر روی یک عروسک انجام دهد و در انتها از کودک بخواهد که بر یونیت دندانپزشکی بنشیند و اجازه شروع کار را به دندانپزشک بدهد.
۳.دندانپزشکان به فراوانی از زبان بدن برای برخورد با کودکان استفاده می کنند و با لبخند زدن در جهت کاهش ترس و فوبیای کودک قدم برمی دارد.
۴.درصورت وجود ترس و اضطراب شدید، بنا به صلاحدید دندانپزشک، استفادهداز آرامبخش ها هم بسیار کمک کننده است و به آرامش کودک کمک خواهد کرد.
والدین عزیز، لطفا به این نکته دقت نمایید که برخورد دندانپزشک با کودک از جمله موارد مهمی است که در ناخودآگاه وی نقش خواهد بست و نقش مهمی در دفعات مراجعه بعدی بگذارد.
لطفا شما و پرستار کودک این نکته را مد نظر قرار داده و در صورتی که از برخورد دندانپزشک کودکتان راضی نیستید، لطفا به دنبال یک دندانپزشک کودک مناسب باشید که علاوه بر کار تخصصی، در زمینه رفتاری هم موفق عمل کند. مهم است که کودک شما در سالهای اولیه تجربه دندانپزشکی مثبتی داشته باشد تا ترس مداوم از ارائه دهندگان خدمات بهداشت دهان و دندان نداشته باشد.
شرکت مراقبتی مهر پرستار آراد با کادر مجرب در زمینه مراقبت از کودک ،سالمند و بیمار ، با مجوز رسمی از وزات بهداشت آمادگی دارد در هر ساعت از شبانه روز در خدمت همشهریان گرامی باشد. کافی است باکارشناسان این مرکز تماس حاصل فرمایید تا در اسرع وقت نسبت به اعزام نیروهای متخصص و ماهر اقدام گردد.