با عمل کولونوسکوپی و کاربردهای آن آشنا شوید

کولونوسکوپی ColonoscopyOpen   آزمایشی است که برای تشخیص تغییرات یا ناهنجاری‌ها در روده بزرگ (کولون) و رکتوم استفاده می‌شود.

در طول کولونوسکوپی، یک لوله بلند و انعطاف پذیر (کولونوسکوپ) به رکتوم وارد می شود. یک دوربین فیلمبرداری کوچک در نوک لوله به پزشک این امکان را می دهد که داخل کل روده بزرگ را مشاهده کند.

در صورت لزوم، پولیپ ها یا سایر انواع بافت های غیر طبیعی را می توان از طریق اسکوپ در طول کولونوسکوپی برداشت. نمونه های بافتی (بیوپسی) را می توان در طول کولونوسکوپی تهیه نمود.

علل کولونوسکوپی

پزشک ممکن است کولونوسکوپی را برای موارد زیر توصیه کند:

بررسی علائم و نشانه های روده

کولونوسکوپی می تواند به پزشک کمک کند تا علل احتمالی درد شکم، خونریزی مقعدی، یبوست مزمن، اسهال مزمن و سایر مشکلات روده را بررسی کند.
غربالگری سرطان روده بزرگ

اگر سن شما 50 سال یا بیشتر است و در معرض متوسط ​​خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستید – به غیر از سن هیچ فاکتور خطر سرطان روده بزرگ ندارید – ممکن است پزشک کولونوسکوپی را هر 10 سال یا گاهی زودتر برای غربالگری سرطان روده بزرگ توصیه کند.

کولونوسکوپی یکی از گزینه های غربالگری سرطان روده بزرگ است. در مورد گزینه های خود با پزشک خود صحبت کنید.

شناسایی پولیپ های تازه

اگر قبلا پولیپ داشته اید، پزشک ممکن است کولونوسکوپی بعدی را برای جستجو و برداشتن پولیپ های اضافی توصیه کند. این کار برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ انجام می شود.

خطرات کولونوسکوپی

کولونوسکوپی خطرات کمی دارد. به ندرت، عوارض کولونوسکوپی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• واکنش نامطلوب به آرامبخش مورد استفاده در طول معاینه
• خونریزی از محلی که نمونه بافت (بیوپسی) گرفته شده یا پولیپ یا سایر بافت های غیر طبیعی برداشته شده است.
• پارگی در دیواره روده بزرگ یا راست روده ( سوراخ شدن )

معمولا پزشک پس از توضیح در مورد خطرات کولونوسکوپی به بیمار از او می خواهد که رضایت نامه ای را امضا کند که اجازه انجام این روش را به پزشک می دهد.

مراحل انجام کولونوسکوپی

قبل از کولونوسکوپی، باید روده بزرگ تمیز و تخلیه شود. هر گونه باقیمانده مدفوع در روده بزرگ ممکن است دید کولون و رکتوم  را در طول معاینه کاهش دهد.

اقدامات لازم برای تخلیه روده بزرگ:

استفاده از رِم غذایی خاص یک روز قبل از کولونوسکوپی

به طور معمول، شما نمی توانید یک روز قبل از کولونوسکوپی غذای جامد بخورید. نوشیدنی ها ممکن است به مایعات شفاف محدود شوند – آب ساده، چای و قهوه بدون شیر یا خامه، آبگوشت و نوشابه های گازدار.

از مصرف مایعات قرمز رنگ که ممکن است در طول کولونوسکوپی با خون اشتباه گرفته شود خودداری کنید. نباید بعد از نیمه شب شب قبل ازکولونوسکوپی چیزی بخورید یا بنوشید.

استفاده از ملین

پزشک معمولا مصرف یک ملین را به صورت قرص یا مایع توصیه می کند. ممکن است به بیمار دستور داده شود که ملین را شب قبل از کولونوسکوپی مصرف کند، یا ممکن است از او خواسته شود که هم شب قبل و هم صبح روز عمل از ملین استفاده کند.

استفاده از کیت تنقیه

در برخی موارد، ممکن است لازم باشد از کیت تنقیه بدون نسخه – چه شب قبل از معاینه یا چند ساعت قبل از معاینه – برای تخلیه روده بزرگ  استفاده شود.

این کار به طور کلی فقط در تخلیه کولون تحتانی موثر است و معمولاً به عنوان روش اصلی تخلیه روده بزرگ توصیه نمی شود.

تنظیم داروهای مصرفی

حداقل یک هفته قبل ازکولونوسکوپی لازم است بیمار داروهای خود را به پزشک  یادآوری کند – به خصوص اگر دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی دارد یا از داروها یا مکمل های حاوی آهن استفاده می کند.

همچنین در صورت مصرف آسپرین یا سایر داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین (کومادین، جانتوون) باید به پزشک اطلاع داده شود. ضد انعقادهای جدیدتر، مانند دابیگاتران (پراداکسا) یا ریواروکسابان (Xarelto) که برای کاهش خطر لخته شدن لخته یا سکته استفاده می شود. یا داروهای قلبی که بر پلاکت ها تأثیر می گذارند، مانند کلوپیدوگرل (Plavix).

ممکن است لازم باشد مصرف داروها را به طور موقت متوقف کنید بنابراین حتما با پزشک مشورت نمایید.

در طول انجام کولونوسکوپی چه اتفاقی می افتد؟

در طول کولونوسکوپی، شما یک روپوش می پوشید، اما احتمالاً هیچ چیز دیگری به تن نخواهید داشت. معمولاً مصرف آرام بخش توصیه می شود. گاهی اوقات یک آرام بخش خفیف به شکل قرص داده می شود. در موارد دیگر، آرام بخش با یک مسکن داخل وریدی ترکیب می شود تا هر گونه ناراحتی را به حداقل برساند.

بیمار در حالت خوابیده به پهلو روی میز کولونوسکوپی قرار خواهد گرفت، معمولاً با زانوهای جمع شده به سمت سینه ایده آل ترین حالت است. پزشک یک کولونوسکوپ را در رکتوم بیمار قرار می دهد.

طول لوله به اندازه کافی طولانی است تا به تمام طول روده بزرگ بیمار برسد -این لوله حاوی یک لامپ و یک لوله (کانال) است که به پزشک اجازه می دهد هوا یا دی اکسید کربن را به روده بزرگ  پمپ کند. هوا یا دی اکسید کربن روده بزرگ را باد می کند که دید بهتری از پوشش روده ایجاد شود.

وقتی اسکوپ حرکت می‌کند یا هوا وارد می‌شود، ممکن است بیمار گرفتگی شکم یا تمایل به اجابت مزاج را احساس کند.

کولونوسکوپ همچنین دارای یک دوربین فیلمبرداری کوچک در نوک خود است. دوربین تصاویر را به یک مانیتور خارجی می فرستد تا پزشک بتواند داخل روده بزرگ بیمار را مطالعه کند.

پزشک همچنین ممکن است اینست را وارد کند که برای برداشتن نمونه‌های بافتی (بیوپسی) یا برداشتن پولیپ یا سایر نواحی بافت غیرطبیعی از کانال عبور می‌کند.

کولونوسکوپی معمولاً حدود 30 تا 60 دقیقه طول می کشد.

بعد ازعمل کولونوسکوپی بیمار چه وضعیتی خواهد داشت؟

پس از معاینه، حدود یک ساعت طول می کشد تا تاثیر مسکن کاهش یابد. لازم است فردی به همراه بیمار باشد که او را به خانه ببرد، زیرا ممکن است تا یک روز طول بکشد تا اثرات کامل مسکن از بین برود.بیمار نباید تا آخر روز رانندگی کند یا تصمیمات مهمی بگیرد یا به سر کار برگردد.

اگر پزشک در حین کولونوسکوپی پولیپ را برداشت، ممکن است به بیمار توصیه شود که به طور موقت رژیم غذایی خاصی داشته باشد.

ممکن است بیمار تا چند ساعت پس از کولونوسکوپی احساس نفخ کرده یا گاز معده را دفع کند، زیرا باید هوا را از روده بزرگ خالی نماید . پیاده روی ممکن است به تسکین هر گونه ناراحتی کمک کند.

همچنین ممکن است بیمار  با اولین اجابت مزاج پس از معاینه متوجه مقدار کمی خون شود. معمولاً این دلیلی برای هشدار نیست. اگر بیمار به طور پیوسته در مدفوع خود خون یا لخته خون مشاهده کند یا اگر درد شکمی مداوم یا تب داشته باشد باید با پزشک مشورت کند.

نتایج کولونوسکوپی

پزشک نتایج کولونوسکوپی را بررسی می کند و سپس نتایج را با بیمار یا خانواده او در میان می گذارد.

نتیجه منفی

اگر پزشک هیچ گونه ناهنجاری در روده بزرگ پیدا نکند، کولونوسکوپی منفی تلقی می شود.

پزشک ممکن است در شرایط زیر توصیه کند که کولونوسکوپی دیگری انجام دهید:

در 10 سال آینده، اگر در معرض متوسط ​​​​خطر ابتلا به سرطان روده هستید – هیچ عامل خطر سرطان روده بزرگ به جز سن ندارید.
در پنج سال، اگر سابقه پولیپ در اقدامات قبلی کولونوسکوپی داشته باشید
در یک سال، اگر مدفوع باقی مانده در روده بزرگ وجود داشته باشد که مانع از معاینه کامل روده بزرگ شما شود

نتیجه مثبت

اگر پزشک پولیپ یا بافت غیرطبیعی در روده بزرگ پیدا کند، کولونوسکوپی مثبت تلقی می شود. بیشتر پولیپ ها سرطانی نیستند، اما برخی می توانند پیش سرطانی باشند. پولیپ های برداشته شده در طول کولونوسکوپی برای بررسی سرطانی، پیش سرطانی یا غیرسرطانی بودن آنها به آزمایشگاه فرستاده می شوند.

بسته به اندازه و تعداد پولیپ ها، ممکن است لازم باشد بیمار در آینده برنامه نظارت دقیق تری را دنبال کند تا به دنبال پولیپ های بیشتر باشد.

اگر پزشک یک یا دو پولیپ را با قطر کمتر از 0.4 اینچ (1 سانتی متر) پیدا کند، ممکن است بسته به سایر عوامل خطر سرطان روده بزرگ، کولونوسکوپی مجدد را طی 5 تا 10 سال توصیه کند.

شرکت مراقبتی پرستار آراد  با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.