هلیکوباکتر پیلوری چیست و راه درمان آن

میکروب معده هلیکوباکتر پیلوری Helicobacter pylori نوعی باکتری است که معده را کلونیزه می کند. اغلب کاملا بی ضرر است و هیچ عارضه ای ایجاد نمی کند. معمولا زمانی مشکل ساز می شود که میکروب در مخاط معده مستقر شود و به لایه محافظ آن حمله کند. به این ترتیب، عفونت هلیکوباکتر پیلوری (عفونت HP) گاهی باعث التهاب می شود که منجر به علائمی مانند سوزش سر دل می شود و می تواند منجر به بیماری های ثانویه مختلفی مانند التهاب پوشش معده (گاستریت) شود. تیم خدمات پرستاری ما شما را با این باکتری بیشتر آشنا می سازد.

هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری یک باکتری مستقیم یا خمیده به مارپیچ است که با محیط اسیدی معده انسان سازگار شده است . به طور معمول، اسید تهاجمی معده باکتری ها را بی ضرر می کند. با این حال، باکتری هلیکوباکتر پیلوری پروتئین خاصی به نام اوره آز تولید می کندکه اوره معده (محصول نهایی متابولیسم پروتئین) را به آمونیاک و دی اکسید کربن تبدیل می کند. با کمک آمونیاک به دست آمده، این باکتری موفق به تشکیل یک سپر محافظ می شود که اسید معده را خنثی می کند. به همین دلیل، هلیکوباکتر پیلوری – بر خلاف تعداد زیادی از انواع دیگر باکتری ها – قادر است در محیط اسیدی معده زنده بماند، در مخاط معده  مستقر شود و تکثیر شود.

علائم هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

در بسیاری از موارد، عفونت بدون علامت است. در افراد مبتلا که از عفونت حاد هلیکوباکتر پیلوری رنج می برند ، این معمولاً از طریق علائم زیر قابل مشاهده است:

ناراحتی یا حالت تهوع

استفراغ

درد در قسمت بالای شکم

سوزش سردل

گاز

اسهال

آروغ زدن

احساس فشار یا پری در معده

دل درد

از دست دادن اشتها

بوی بد دهان

تغییر رنگ سیاه حرکات روده (مدفوع قیری) نیز نشانه احتمالی عفونت هلیکوباکتر پیلوری است. از آنجایی که این به دلیل وجود خون در مدفوع است و بنابراین می تواند نشانه زخم معده یا التهاب جدی در معده باشد، توصیه می شود با پزشک مشورت کنید. اگر پرستار سالمند ، بیمار و … هستید با دیدن این علایم حتما با پزشک او صحبت کنید.

پیشنهاد مطالعه: علائم بیماریهای التهابی روده

نحوه تشخیص هلیکوباکتر پیلوری

روش هایی که می توان تشخیص داد عبارتند از:

گاستروسکوپی (گاستروسکوپی) :

برای مشاهده کلی از وضعیت مری، معده و اثنی عشر و شناسایی واکنش‌های التهابی یا زخم‌های احتمالی، پزشک یک گاستروسکوپ (لوله منعطف با دوربین یکپارچه) را وارد مری بیمار می‌کند و آن را بیشتر به سمت بالا به معده هل می‌دهد.

بیوپسی (معاینه بافت):

در طول گاستروسکوپی، پزشک از فورسپس‌های کوچکی برای گرفتن نمونه‌های بافتی از نواحی مشخص در معده استفاده می‌کند تا آنها را زیر میکروسکوپ در آزمایشگاه برای عفونت احتمالی هلیکوباکتر پیلوری بررسی کند.

تشخیص کشت های باکتریایی:

نمونه های بافتی از معده و باکتری هلیکوباکتر پیلوری کشت شده از آنها شواهدی از عفونت را ارائه می دهند.

آزمایش خون:

در مورد عفونت هلیکوباکتر پیلوری، آنتی بادی هایی را می توان در خون تشخیص داد که سیستم ایمنی بدن انسان در برابر این باکتری ایجاد می کند.

نمونه مدفوع و بزاق:

در صورت عفونت، آنتی بادی در مدفوع، ادرار یا بزاق نیز یافت می شود.

تست تنفس اوره:

این یک تست تنفسی است که در آن بیمار ابتدا یک نمونه تنفسی را در کیسه جمع آوری مخصوص قرار می دهد که بعداً به عنوان یک مقدار مقایسه عمل می کند.

اگر بیمار شما قادر به جابجایی نیست ، تیم خدمات پرستاری ما با اعزام پرستار می تواند  آزمایش های لازم را از بیمار نمونه‌گیری کند و با رعایت اصول آن به آزمایشگاه مربوطه ارسال کند‌.

 درمان هلیکوباکتر پیلوری

معمولاً از آنتی بیوتیک های کشنده باکتری برای مبارزه با باکتری و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری استفاده می شود. اینها همراه با به اصطلاح مهارکننده های پمپ پروتون تجویز می شوند که تولید اسید معده را کاهش می دهند. درمان سه گانه یک هفته ای و فقط با نسخه رایج است .  این ترکیبی از دو آنتی بیوتیک مختلف و یک مهارکننده پمپ پروتون است. در حدود 70 تا 80 درصد موارد، این امر منجر به هدف درمانی مورد نظر ، یعنی ریشه کنی ،  از بین بردن کامل باکتری هلیکوباکتر پیلوری در معده می شود. با با این حال، دلایل زیادی برای شکست درمان وجود داردد. این عوامل عبارتند از :

مقاومت آنتی بیوتیکی موجود،

مصرف نامنظم دارو

یا سیگار کشیدن

اگر درمان سه گانه ناموفق باشد، به اصطلاح درمان چهارگانه انجام می شود: در این حالت، بیمار یک آنتی بیوتیک سوم یا یک داروی حاوی بیسموت آنتی باکتریال (معدنی) را به مدت 1 تا 2 هفته علاوه بر مهار کننده پمپ پروتون و دو آنتی بیوتیک مصرف می کند.