از جمله گروه هایی که همواره نیاز به برقراری ارتباط مناسب دارند، بیماران هستند. با برقراری ارتباط با بیمار می توانید نیاز های خود را مطرح و شرایط روحی و جسمی خود را بهبود بخشند. در واقع اگر ارتباط مناسبی از طرف بیمار شکل نگیرد، افزون بر عدم بهبود بیماری وی، وضعیت او ممکن است بدتر نیز شود.
انسان ها به طور کلی مخلوقاتی اجتماعی می باشند. بدون برقراری ارتباط توسط انسان، زندگی برای ما سخت شده و به همین جهت همواره یکی از ضروریات زندگی، برقرار ارتباط با دیگران است.
به موجب ارتباطی که میان انسان با دیگران برقرار می شود، نیاز های روانی و جسمی فرد مهیا می شود.
زمانی که یک شخص به عنوان پرستار بیمار شروع به فعالیت می کند، او باید بتواند ارتباط مناسبی را بیمار برقرار کند. به همین جهت آشنایی پرستاران با روش های برقراری ارتباط با بیمار، یک ضرورت مهم برای این شغل می باشد. افزون بر کسانی خدمات پرستاری به عنوان شغلشان است، بستگان و آشنایان بیمار گاها اقدام به پرستاری از او می نماید. این افراد نیز باید بتوانند ارتباط مناسبی را بیمار در جهت بهبود او برقرار نمایند.
یک پرستار بیمار، زمانی که نیاز های او را تشخیص می دهد، بر اساس آن نیاز ها اقدام به برنامه ریزی در جهت بهبود او می کند.
برای آن که اطمینان میان بیمار و تیم درمان حاصل شود، نیاز به برقراری ارتباط مناسب است. ارتباط موثر همواره بیمار را در جهت بهبود وضعیتش کمک می نماید.
روش های برقراری ارتباط با بیمار کدام اند؟
به طور کلی، دو روش برقراری با بیمار وجود دارد. روش های برقراری ارتباط میان بیماران به صورت کلامی و غیر کلامی، دو روش اصلی هستند. هر کدام از این روش ها اصولی دارند که نیاز است پرستار بیمار با اشراف بر آن ها، به درستی برقراری ارتباط را انجام دهد.
روش برقراری ارتباط با بیمار به صورت کلامی
زمانی که حرف از ارتباط کلامی می شود، باید توجه داشت ارتباط کلامی صرفا با حرف زدن انجام نمی شود. گاهی بیماران ممکن است محدودیت هایی را برای صحبت کردن داشته باشند، به همین جهت ارتباط کلامی می تواند گفتاری و یا نوشتاری باشد.
برقراری ارتباط کلامی زمانی که نیاز به گفتگو با بیمار باشد شکل می گیرد و می تواند تاثیرات مختلفی را در بهبود وضعیت بیمار بگذارد.
روش برقراری ارتباط با بیماری به صورت غیر کلامی
برقراری ارتباط با بیمار همیشه با گفتگو و نوشتن نیست. روش هایی وجود دارد که می تواند بدون تبادل کلمات، برقراری ارتباط با بیمار انجام شود.
برای ارتباط غیر کلامی، روش های مختلفی وجود دارد. از جمله روش های ارتباط غیر کلامی می توان به زبان بدن، حالت چهره، برقراری تماس چشمی، وضعیت ظاهری، لحن صدا و لمس اشاره کرد.
برقراری ارتباط با زبان بدن
یکی از روش های برقراری ارتباط به صورت غیر کلامی، استفاده از زبان بدن است. به کمک زبان بدن نیز می توان ارتباط موثری با بیمار برقرار کرد. زبان بدن پیام های مختلفی را به طرف مقابل انتقال می دهد. از جمله انواع زبان بدن می توان به سبک نشستن، نوع راه رفتن و ایستادن، وضعیت دست ها و نوع قرارگیری بدن اشاره کرد.
در واقع پرستار بیمار با زبان بدن می تواند موجب ارتباط موثری شود و گوش دادن حرف های بیمار را مهیا کند. افزون بر زبان بدن پرستار، باید توانایی شناسایی و تشخیص وضعیت بیمار از وضعیت بدن او نیز وجود داشته باشد. برای مثال در افرادی که مبتلا به افسردگی هستند، خمیده بودن قامت نشان از خودپنداری کم آنان دارد.
حالت چهره
دیگر چیزی در ارتباط غیر کلامی نقش دارد، حالت چهره است. در واقع با حالت چهره می توان پیام های مهمی را خودآگاه و غیر خودآگاه انتقال داد. حالات چهره می تواند وضعیت احساسات، هیجانات و … فرد را نمایان کند.
وضعیت ظاهری و ارتباط غیر کلامی
وضعیت ظاهری نیز می تواند نوعی ارتباط غیر کلامی باشد. بیمار و پرستار با وضعیت پوشش خود پیام های مختلفی را به طرف مقابل منتقل می کنند. با بررسی وضعیت ظاهری افراد می توان تعداد زیادی از ویژگی های رفتاری و نگرانی آن ها را شناسایی کرد.
نقش تماس چشمی در برقراری ارتباط با بیمار
تماس چشمی همواره نقش موثری را در ارتباط با دیگران ایفا می کند. نوع نگاه کردن، مدت زمان تماس چشمی و عدم آن ها هر یک می تواند پیامی را به طرف مقابل منتقل نماید.
علاوه بر پرستاران بیمار، پرستار کودک و پرستار سالمند نیز باید به روش های برقراری ارتباط مناسب اشراف داشته باشند.